T24 Haber Merkezi
Dışişleri Bakanlığı kaynakları, Türkiye-Suriye ilişkilerinin 2011 öncesine dönmesi için dört kaidesi açıkladı. Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, geçtiğimiz günlerde Suriye parlamentosunda yaptığı konuşmada, “Bir ilgiyi tekrar tesis etmek için öncelikle yıkıma yol açan nedenlerin ortadan kaldırılması gerekir” tabirlerini kullanmış; Suriye’nin Türk askerlerinin Suriye’den çekilmesini istediğini lakin bunun görüşmeler için bir ön şart olmadığını belirtmişti.
Suriye Devlet Başkanı Esad, “Türk yetkililerin vakit zaman Suriye’nin çekilme olmazsa Türklerle görüşmeyeceğiz demesi gerçek değil. Bu gerçeklikten uzaktır” tabirlerini kullanmıştı.
Dört şart
TRT Haber’e konuşan Dışişleri Bakanlığı kaynakları, ilişkilerin 2011 öncesine dönmesi için Türkiye’nin dört koşulunu açıkladı. Habere nazaran Ankara, Suriye ile bağlantıların olağanlaşması için şu dört kurala sahip:
“-Suriye’nin toprak bütünlüğünü ve birliğini koruma etmek üzere terör ögelerinden arındırılması,
– Suriye’nin kendi halkıyla, kendi halkının yasal talep ve beklentileri temelinde 2254 sayılı BM Güvenlik Kurulu kararı çerçevesinde gerçek bir ulusal uzlaşı sağlaması,
– Bununla irtibatlı olarak inançlı ve onurlu geri dönüşler için gerekli şartların oluşturulması,
– İnsani yardımların kesintisiz formda sürmesinden geçmektedir.”
Ne olmuştu?
Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, 28 Haziran’da “Diplomatik bağlantıların kurulmaması için hiçbir sebep yok” derken, 7 Temmuz’da yaptığı açıklamada ise Suriye Devlet Başkanı Esad ile olası bir görüşme için “her an” davette bulunabileceklerini söylemişti.
Olumlu bir adıma karşılık göstereceklerini belirten Erdoğan, “Beşar Esad şu anda Türkiye ile münasebetleri düzeltme noktasında bir adım attığı anda biz de ona karşı o yaklaşımı gösteririz. Zira biz dün Suriye ile düşman değildik ki biz Esad ile ailece görüşüyorduk. Biz, davetimizi yapacağız. Bu davetle birlikte de Türkiye-Suriye alakalarını geçmişte olduğu üzere tıpkı noktaya getirelim istiyoruz” tabirlerini kullanmıştı.
Ancak Suriye Devlet Başkanı Esad, bu tür görüşmelerin lakin Türk güçlerinin Suriye’nin kuzeyinden çekilmesi de dâhil olmak üzere temel hususlara odaklanması halinde gerçekleşebileceğini söylemişti.
Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, 12 Ağustos’ta İngiliz haber ajansı Reuters’a yaptığı açıklamada, Türkiye ve Suriye’nin münasebetleri olağanlaştırma gayretleri kapsamında bakanlar seviyesinde bir ortaya gelinebileceğini söylemişti.
Güler, uygun şartların yaratılması halinde Ankara’nın 2020’de başlattığı “bölgesel cazibe atağının” bir modülü olarak komşuların yine bakanlar seviyesinde bir ortaya gelebileceğini söylemiş; “Kapsamlı bir anayasanın kabul edilmesi, özgür seçimlerin yapılması, kapsamlı bir olağanlaşma ve güvenlik ortamının yaratılması için elimizden gelen tüm dayanağı vermeye hazırız ve lakin bunlar yapıldığında ve hududumuzun güvenliği tam olarak sağlandığında karşılıklı uyum yoluyla gerekeni yapacağız” demişti.