Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Zelzele Araştırma Enstitüsü (KRDAE) Müdürü Prof. Dr. Nurcan Meral Özel’e, Japonya’nın en itibarlı nişanlarından “Altın Işıklar ve Yükselen Güneş Devlet Nişanı” takdim edildi. Japonya Büyükelçiliği’nin resmi konutunda gerçekleşen merasimde Türkçe konuşan Büyükelçi Takahiko, zelzele araştırmaları konusunda Türkiye ile Japonya arasında iş birliği geliştirilmesine olan katkıları ve Birleşmiş Milletler (BM) Nükleer Silahların Yasaklanması Organizasyonu’nda aldığı değerli rolü tabir ederek Özel’e nişanı şahsen takdim etti.
Dünyada sismoloji alanındaki çalışmaları ile nükleer aksisi faaliyetlerde aldığı öncü rollerle tanınan Boğaziçi Üniversitesi KRDAE Müdürü Prof. Dr. Nurcan Meral Özel’e “Altın Işıklar ve Yükselen Güneş Devlet Nişan”ı Japonya’nın Ankara Büyükelçiliği’nin resmi konutunda Büyükelçi Katsumata Takahiko tarafından merasimle takdim edildi.
“TÜM DÜNYADA NÜKLEER SİLAHSIZLANMAYA KATKILARI ÇOK BÜYÜK”
Japonya Büyükelçiliği’nin resmi konutunda gerçekleşen merasimde Türkçe konuşan Japonya Büyükelçisi Katsumata Takahiko, Prof. Dr. Nurcan Meral Özel’in Birleşmiş Milletler (BM) Nükleer Silahların Yasaklanması Organizasyonu’nda aldığı değerli sorumluluğa vurgu yaptı. Özel’in, Türkiye ve Japonya’da sarsıntı araştırmaları konusunda öncü rolü ile iki ülke ortasında bu alanda yapılan iş birliklerine yaptığı büyük katkıyı lisana getiren Büyükelçi Takahiko şunları söyledi:
“Prof. Dr. Özel, 2014-2023 yılları ortasında Nükleer Denemelerin Kapsamlı Yasaklanması Örgütü’nün (CTBTO) milletlerarası izleme sistemi yöneticiliği vazifesini yaptı. Bu vesileyle Japonya’nın hedeflediği nükleer silahsız bir dünyayı gerçekleştirmeye yönelik, nükleer silahsızlanma ve nükleer silahların yayılmasının önlenmesi konusunda büyük bir katkıda bulundu. Prof. Dr. Özel ayrıca, Japonya’daki CTBT doğrulama sistemin güçlendirilmesi için de katkılarda bulundu. Ayrıyeten Japonya’nın güvenliği için Kuzey Kore’nin tehlike teşkil eden nükleer denemelerini tespitine yönelik, Japonya ve kelam konusu örgüt arasında iş birliği sağlanması konusunda büyük katkı sağladı.”
“BU NİŞANA LAYIK GÖRÜLMEK ONUR VERİCİ”
Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Sarsıntı Araştırma Enstitüsü (KRDAE) Müdürü Prof. Dr. Nurcan Meral Özel de Japonya tarafından bu nişanla onurlandırıldığı için gurur duyduğunu olduğu tabir etti. Japonya ile tanışıklığının öğrencilik yıllarına uzandığı söyleyen Prof. Dr. Özel, ülke ile uzun yıllardır devam eden bağlantısını şu sözlerle anlattı:
“Hokkaido Üniversitesi Fen Bilimleri Fakültesi’nde zelzele konusunda doktoramı tamamladım. O yıllar zelzele bilimine adanmış yıllardı lakin birebir vakitte Japonya’nın tarih, kültür, insan, tabiatı ve kıymetlerini tanımaya, özümseye adanmış yıllardı. Japonya’daki tahsil hayatım müddetince Doğu toplumlarının ve kendi ülkemin klâsik hayat, düşünme biçim ve bedellerini daha çok tanımaya ve sevmeye başladım. Zira geleneklerimiz ve yaklaşımlarımız çok benzeriydi. Ülkem ismine, CTBTO çalışanlarım, Kandilli Rasathanesi ismine, Hokkaido Üniversitesi ismine, arkadaşlarım, meslektaşlarım, sevgili ailem ismine, eğitimim ve mesleksel mesleğim boyunca çok emeği olan merhum annemin anısına, Japonya İmparatoru tarafından Japonya Hükümeti aracılığıyla bana verilen bu itibarlı ve seçkin nişanı almaktan büyük onur duyuyorum.”
KRDAE Müdürü Prof. Dr. Özel, uluslararası alanda birçok sorumluluk üstlendiğini de söz etti. Bunlar ortasında Japonya’daki çalışmalarının kendisi için özel bir kıymeti olduğunu belirten bilim insanı kelamlarını şöyle sürdürdü:
“BM’nin dünya çapında nükleer testleri tespit etmek için kullandığı Nükleer Denemelerin Kapsamlı Yasaklanması Tertibi Milletlerarası İzleme Merkezi yöneticiliği vazifesine 124 devletin adayı ortasından seçildim. 183 devlet ismine, dünyada 98 ülkede konuşlanmış dört başka yüksek teknolojiyi içeren devasa bir izleme ağının idaresinin sorumluluğunu 8 yıl boyunca üstlendim. Vazifem boyunca çok taraflı diplomasi alanında en yüksek milletlerarası memur olarak 98 ülkede bulunan global tesis ağının tamamlanması ve sürdürülmesinden sorumlu olarak devletlerin üst seviye diplomatik ve bilimsel temsilcileriyle sistemin tüm teknik ve operasyonel alt yapısının tamamlanması, geliştirilmesini sağlayan başarılı diplomatik teşebbüsler gerçekleştirdim. Bu ülkelerden birisi de benim hoş değerli Japonya’mdı. Yaklaşık 30 yıl süren profesyonel mesleğim boyunca, bilhassa sismoloji alanında uzmanlık geliştirdim. Ülkemde ve memleketler arası toplulukta çeşitli vazifelerde bulundum. Uzun yıllar KRDAE’de 7/24 misyon yapan sarsıntı operasyonlarından sorumluydum ve şu anda ise kurumun müdürlüğünü üstlenmiş durumdayım.”
2023 Kahramanmaraş zelzelelerinin akabinde Japonya ile Türkiye’nin bu alandaki iş birliklerinin ehemmiyetinin çok daha arttığını da kelamlarına ekleyen KRDAE Müdürü Prof. Dr. Özel, yeni araştırma projeleri için davette bulundu.
Prof. Dr. Nurcan Meral Özel kimdir?
Prof. Dr. Özel, Japonya Hokkaido Üniversitesi’nde sismoloji alanında doktora yaptı. Akademik ve idari mesleği boyunca birçok kıymetli milletlerarası projeler yürüten bilim insanı, Türkiye’de zelzele araştırma altyapılarının gelişimi ve teknoloji transferi mevzularında rol oynadı. Bilhassa yer bilimleri alanında Japonya ve Türkiye ortak bilimsel ve operasyonel çalışmalarında platformlar yaratılması hususlarında kıymetli vazifeler üstlenen Prof. Dr. Özel’in jeofizik alanında yetiştirdiği 20’den fazla yüksek lisans ve doktora öğrencisi ile 100’den fazla milletlerarası yayını bulunuyor. Prof. Dr. Özel, “UNESCO Hükümetlerarası Oşinografi Komisyonu” çatısı altında, Türkiye’deki bölgesel nitelikli Doğu Akdeniz, Ege ve Karadeniz’e tsunami ikaz hizmeti veren KRDAE Ulusal Tsunami İkaz Merkezi’nin kurulmasına öncülük etti.
Birleşmiş Milletler (BM) Nükleer Silahların Yasaklanması Organizasyonu’nda (CTBTO) Milletlerarası İzleme Ağı idaresinin 8 yıl boyunca sorumluluğunu üstlendi. Milletlerarası çok boyutlu bilimsel teknolojik projelerde üstlendiği idari sorumluluklar, kendisinin yüksek teknolojilerle sarsıntı izleme konusundaki milletlerarası tanınırlığını artırdı.
2017’de “Uluslararası Platformda Teknolojiye Damgasını Vuran Altı Bayan Lider” ortasında yer alan Prof. Dr. Özel, Mayıs 2024’te Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Zelzele Araştırma Enstitüsü (KRDAE) Müdürü oldu.